Σοσίρ

(Saussure). Επώνυμο δύο Ελβετών επιστημόνων. 1. Οράτιος Βενέδικτος ντε- (1740 – 1799). Φυσιολόγος. Ανάλαβε μια σειρά επιστημονικά ταξίδια στις Άλπεις και πήρε μέρος σε δυο αναρριχήσεις στο Λευκό Όρος. Σε όλες τις περιπτώσεις έκανε πολλές γεωλογικές παρατηρήσεις. Επινόησε το υγρόμετρο με τρίχα, το ηλεκτρόμετρο, ένα ανεμόμετρο και διάφορα άλλα όργανα φυσικής, θεωρείται ο θεμελιωτής της συστηματικής μετεωρολογίας. Έγραψε διάφορα έργα της ειδικότητάς του, τα σπουδαιότερα από τα οποία τιτλοφορούνται: Ταξίδια στις Άλπεις (1779) και Δοκίμια για την υγρομετρία (1783). 2. Φερδινάνδος ντε- (1857 – 1913). Γλωσσολόγος. Από οικογένεια επιστημόνων και συγγραφέων, ο Σ. σπούδασε στα πανεπιστήμια της Γενεύης, του Βερολίνου και της Λιψίας. Εκεί το 1880, πήρε δίπλωμα διδάκτορα με μια διατριβή περί της γενικής απολύτου στη σανσκριτική. Δίδαξε συγκριτική γραμματική στο Παρίσι και κατόπιν, γυρίζοντας στη Γενεύη, ινδοευρωπαϊκή, σανσκριτική και γενική γλωσσολογία. Εκτός από τη διδακτορική διατριβή που αναφέραμε, σ’ όλη του τη ζωή ο Σ. δημοσίευσε μόνο ένα βιβλίο: Υπόμνημα για το πρωτόγονο σύστημα των φωνηέντων στις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες (1878). Στο έργο, που μόνο του θ’ αρκούσε για να του εξασφαλίσει τη φήμη, ο Σ. αναπτύσσει όλη τη θεωρία της φωνητικής και της αποφωνίας που είναι κοινές σε όλες τις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες. Αλλά η βαθιά επίδραση που είχε ο Σ. πάνω στη γλωσσολογία όλων των χωρών οφείλεται κυρίως στην ακούραστη διδακτική δράση του. Καρπός της διδασκαλίας του στη Γενεύη ήταν οι σημειώσεις γενικής γλωσσολογίας που, συγκεντρωμένες και δημοσιευμένες μετά το θάνατό του από τους μαθητές του, με τον τίτλο: Μαθήματα γενικής γλωσσολογίας (1916), επηρέασαν άμεσα τις οργανικές και λειτουργικές σχολές που επικρατούν σήμερα στην ευρωπαϊκή και στην αμερικανική γλωσσολογία.